Bugüne kadar birçok uzay yarışından bahsettik. Birinci etapta yalnızca uzay sonuna gitmek isteyen ülkeler daha sonrasında birinci Ay programlarına başladı. Bu yarış Mars için sürerken bir yandan da uzayda birinci fabrikalaşma yarışı başladı. Pekala yerçekimsiz ortamda üretim yapmak neden bu kadar değerli bir olgu? İşte uzay fabrikaları fikri ve detayları…
Uzayda, yerçekimsiz ortamda üretim yapmak neden bu kadar değerli?
Öncelikle Wall-E animasyonunu izlemediyseniz onu izlemenizi tavsiye ederiz. Zira bu mevzuya verilecek birinci örnek kirlilik ve bunu en düzgün o animasyon ile açıklayabiliriz. Wall-E sinemasında öykü dünyada kalan ve dünyayı terk etmiş insanların pisliklerini temizleyen bir robotun etrafında dönüyor. Bu kirliliğin oluşmasındaki tahminen de en büyük etmen fabrikalar ve üretimler.
Bizler her ne kadar doğayı ve çevreyi esirgeyici adımlar atıyor olsak da hiçbir adım yüzde 100 başarılı değil. Yani günün birinde gezegenimiz sahiden koca bir çöplüğe dönecek. Bununla birlikte tüketime ağırlaşan insan ırkı daha fazla tüketmeye ve daha fazla çöp oluşturmaya devam edecek. Kısa vadede bu meseleye tahlil olarak en mantıklı yol “Mars’ta kolonileşme” üzere gözükebilir.
Fakat düşünsenize orada sıfırdan bir hayat oluşturmanız gerekli. Mars’ta üzerimizde 20 kilogramlık giysiler ve 10 kilogramlık oksijen tüpüyle gezme fikri muhtemelen kimsenin güzeline gitmeyecektir. Bu yüzden mavi gezegende kalmak en mantıklısı. Lakin kirliliği yaratanları uzaya göndersek nasıl olur?,
Bu fikir başta saçma ve daha ziyanlı üzere geliyor. Lakin işin içeriğine baktığımızda durum çok farklı. Uzayda kurulacak bir fabrika Dünya’daki kadar ağır fizik kurallarına tabi olmayacaktır. Mesela yer çekimi yahut akışkanlar mekaniği. Ya da tahminen de üretim sınırlarındaki en büyük sorun olan aşınma ve sürtünme.
Uzay tüm bu fizik maddelerinden daha az etkileniyor Bu da uzayda kusursuz düzeyde kesim, vakumlama vb. imalat işçilikleri manasına geliyor. Burada gözden kaçırmamanız gereken ayrıntı “imalat personelliği harika seviyede” tutulduğu surece ortaya daha az kirliliğin ve maliyetin çıkıyor oluşu. Tabi bir de zehirli gazlar çıkartan lakin hayatın devamı için gerekli olan ağır sanayi kuruluşlarının uzayda yer alarak Dünya’yı daha az kirletme avantajı var.
Konuyla ilgili birçok şirket atılımlar yapıyor. Milyarder Jeff Bezos‘ta uzay fabrikalarına yakından ilgili. Şimdilik bu hususta ihtilal sayılabilecek bir adım yok lakin ilerleyen periyotlarda uzayda üretilmiş bir akıllı telefon kullanmak çokta imkansız değil.